Wiele osób wierzy w mit, że marihuana nie uzależnia, jednak jej długotrwałe i częste palenie może prowadzić do nałogu. Ci, którzy nadużywają tego narkotyku, obsesyjnie myślą bowiem o tym, kiedy uda im się znowu zapalić trawkę. Wysuszone kwiatostany żeńskich roślin konopi indyjskich cieszą się popularnością na całym świecie, a w wielu krajach jest legalnie dopuszczona w różnej formie do użytku. Od 2017 r. w Polsce można korzystać z marihuany medycznej, w której znajduje się niewiele THC, czyli substancji psychoaktywnej, która wprowadza w przyjemny stan „oderwania się”
Przyczyny uzależnienia
Marihuana często traktowana jest przez młodych ludzi jako narkotyk inicjacyjny i rekreacyjny, który zapewnia tylko dobrą zabawę, „fajny odlot” i pozwala zbliżyć się do danej grupy rówieśników. Daje poczucie „wyluzowania się”, pobudza zmysły, pozwala zapomnieć o problemach w domu, w pracy, trudnościach w relacji z bliskimi. Są to właśnie najczęstsze przyczyny sięgania po nią. Palący trawkę nie zdają sobie jednak sprawy z tego, że może być bardzo niebezpieczna dla zdrowia, a nawet życia.
Najpopularniejszą formą palenia marihuany są papierosy, czyli tzw. skręty, jointy, blanty. Dostępna jest również w postaci pastylek czy tabletek. „Maryśkę” używa się do produkcji naparów czy słodyczy np. ciasteczek.
Objawy uzależnienia od marihuany
W przeciwieństwie do innych narkotyków, marihuana uzależnia przede wszystkim psychicznie, mniej fizycznie. Powoduje nieustanną chęć do wprowadzania się w stan, który osiąga się w wyniku działania THC. Osoby, które ją zażywają, chcą zwiększyć doznania zmysłowe i seksualne, poprawić sobie nastrój. Narkotyk może działać zarówno uspokajająco, jak i euforyzująco czy przeciwbólowo. Efekt zależy od wielkości dawki, jaką drogą została zażyta, jak również cech osobowości i stanu emocjonalnego przyjmującej osoby.
Palenie i zażywanie tego narkotyku może powodować również nieprzyjemnie objawy:
- nadpobudliwość,
- wrażliwość na światło,
- nerwowość,
- osłabienie koncentracji,
- słabszy refleks i koordynacja ruchowa,
- problemy ze snem,
- choroby gardła,
- wychudzenie,
- ograniczanie kontaktów międzyludzkich,
- brak motywacji do działania,
- zapalenie krtani,
- napady kaszlu,
- bóle głowy,
- przekrwione oczy.
U osób, które uzależnione są od niej, pojawiają się:
- silne pragnienie, przymus jej palenia,
- problemy z kontrolowaniem ilości oraz częstotliwości zażywania,
- potrzeba zwiększanie ilości narkotyku i coraz częstsze przyjmowanie go po to, aby osiągnąć efekty takie, jak wcześniej, przy mniej intensywnym paleniu,
- objawy zespołu abstynencyjnego w momencie zmniejszenia dawki narkotyku lub jego odstawienia,
- zaniedbywanie innych czynności, zainteresowań, które wcześniej były ważne.
Osoba uzależniona pomimo świadomości szkód psychicznych (np. lęk, spadek koncentracji, gorzej funkcjonująca pamięć itp.), jaki powoduje nałóg, nie potrafi z nim skończyć.
Do czego prowadzi długotrwałe i częste palenie marihuany?
Osoby, które tkwią w nałogu od dłuższego czasu, nie są często świadome tego, że marihuana:
- obniża sprawność funkcji poznawczych – wpływa na pamięć, koncentrację, reakcje na bodźce, co w konsekwencji odbija się na nauce i codziennym funkcjonowaniu, prowadzi do problemów z logicznym myśleniem,
- powoduje zachowania agresywne – to efekt mniejszego hamowania impulsywnych zachowań,
- wpływa na zmiany nastrojów – skutkiem są m.in. zaburzenia lękowe, stany depresyjne, poczucie bezradności, halucynacje, amnezja,
- rozwija zespół amotywacyjny – czyli zmniejsza się energia i chęć do realizacji własnych planów, a zwiększa zobojętnienie.
Marihuana bardzo długo utrzymuje się w organizmie – metabolity po zażyciu nawet jednej dawki wykrywane są nawet do dwóch tygodni.
Próby odstawienia tego narkotyku mogą powodować m.in. zaburzenia psychotyczne np. flashbacki. To nawroty np. omamów wzrokowych, napadów lęków, problemów związanych z percepcją czasu i przestrzeni, doznań zmysłowych.
Szczególnie niebezpieczne jest połączenie marihuany z alkoholem. Działanie obu tych substancji może doprowadzić np. do ataków paniki, wymiotów, napadów lęku, paranoi, większej utraty kontroli nad sobą i otoczeniem.
Skutki uzależnienia od marihuany
Najczęściej są to:
- bóle gardła,
- zapalenie oskrzeli,
- astma,
- zaburzenia miesiączki,
- zaburzenia w produkcji testosteronu,
- większe ryzyko urazów – poprzez osłabienie refleksu,
- problemy w nauce,
- kłopoty w normalnym codziennym funkcjonowaniu,
- izolacja od bliskich,
- zaniedbywanie dotychczasowych zainteresowań i obowiązków.
Jak można rozpoznać, że ktoś pali marihuanę? Przede wszystkim charakterystyczna jest słodkawy zapach, który można wyczuć w oddechu, we włosach, na ubraniach. Osoba, która bierze „maryśkę” ma także:
- przekrwione, powiększone źrenice,
- problemy z koordynacją ruchową,
- większy apetyt,
- opóźniony refleks.
Po zapaleniu trawki może też chichotać bez powodu. Osoba uzależniona ma zwykle przy sobie wszystkie niezbędne akcesoria: bibułki, fifkę, nasionka i zielono-brązowe liście.
Leczenie uzależnienia od marihuany
W przypadku tego nałogu zazwyczaj nie jest konieczne hospitalizowanie i poddanie się detoksowi. Wystarczająca jest pomoc ambulatoryjna – psychoterapia. Aby pokonać uzależnienie od marihuany, pierwszym krokiem jest uzmysłowienia sobie istnienia problemu, a następnym – chęć zmiany tego stanu rzeczy. Samo leczenie obejmuje z reguły konsultację psychiatryczną i zażywanie leków przeciwpsychotycznych. To ostanie jest konieczne z racji pojawiający się np. przewlekłych zaburzeń snu psychotycznych np. m.in. halucynacji.
W trakcie terapii ustala się także przyczyny nałogu oraz powody palenia „maryśki”. Mając taką wiedzę, pacjent może uniknąć powrotu do nałogu. W początkowej fazie walki z problemem wystarczy psychoterapia indywidualna, którą może potem zastąpić grupowa w specjalistycznym ośrodku takim jak nasz. Ważna jest również motywacja pacjenta do zmian.
W leczeniu uzależnienia od marihuany najczęściej wykorzystywane są metody behawioralno-poznawcze. Osoby ją palące uczą się, jak radzić sobie z problemami, bez sięgania po używkę. Skuteczna terapia pozwala odciążyć układ nerwowy i zredukować resztę objawów nałogu.