Leczenie uzależnienia od dopalaczy

Leczenie uzależnień od dopalaczy

Nowym realnym zagrożeniem mogącym prowadzić do uzależnienia stały się dopalacze. Ponieważ nie trafiły na listę stworzoną na potrzeby „ustawy przeciwdziałania narkomanii”, zostały dopuszczone do sprzedaży, a to oznacza, że substancje te można nabyć, pod różnymi nazwami, chociażby za pośrednictwem sieci. Związki psychoaktywne znajdujące się w tego typu narkotykach wywołują uzależnienie psychiczne oraz fizyczne. Ich odstawienie nie jest łatwe, dlatego leczenie uzależnienia od dopalaczy powinno być prowadzone pod nadzorem wykwalifikowanych specjalistów.

Dlaczego dopalacze są tak niebezpieczne?

W ostatnim czasie duża liczba osób, w szczególności w młodym wieku, otarła się o śmierć na skutek eksperymentowania z dopalaczami. Tego typu specyfiki mają to do siebie, że są sprzedawane w zakamuflowany sposób. Dilerzy, którzy je oferują, używają różnych nazw, np. takich jak „towary kolekcjonerskie”, „rozpałka do grilla” czy „produkty o magicznych właściwościach”, przez co nie podlegają kontroli Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej. Co więcej, niejednokrotnie nie stanowią pojedynczej substancji, a mieszaninę różnych składników, dlatego skład danego preparatu często pozostaje nieznany.

Szkodliwość dopalaczy wiąże się przede wszystkim z tym, że uzależniają równie mocno, jak inne dostępne na rynku środki psychoaktywne. Dużym problemem związanym ze stosowaniem tego rodzaju produktów jest także nieprzewidywalność ich działania. Chociaż wiele osób jest mylnie przekonana, że dopalacze nie stanowią narkotyków, to w rzeczywistości stopień ich szkodliwości jest bardzo zbliżony do typowych substancji narkotycznych. Poza tym, że wywołują uzależnienia, mogą też prowadzić do:

  • uszkodzenia mózgu,
  • zawału mięśnia sercowego,
  • uszkodzenia wątroby lub nerek,
  • przegrzania organizmu,
  • śmierci.

Jak rozpocząć leczenie uzależnienia od dopalaczy?

Jak już wyżej wspomniano, dopalacze są szczególnie groźne, ponieważ często zawierają w swoim składzie nie tylko znane związki psychoaktywne, ale i szereg nieznanych substancji, które mogą mieć różny wpływ na ludzki organizm. Przykładowo w tego typu narkotykach mogą znajdować się syntetyki do złudzenia przypominające działanie haszyszu czy marihuany, jak i składniki roślinne pozyskiwane np. z muchomora czerwonego czy szałwii wieszczej.

Leczenie uzależnień od dopalaczy wymaga przede wszystkim postawienia diagnozy oraz dokładnego określenia substancji, która spowodowała nałóg. Nie jest to łatwe, ponieważ osoby uzależnione bardzo często sięgają po różne produkty o zróżnicowanym składzie. Dlatego wykrycie konkretnego związku uzależniającego niekiedy wiąże się z koniecznością wykonania specjalistycznych badań.

Kolejnym krokiem jest ocena stopnia zaawansowania uzależnienia. W przypadku długotrwałego przyjmowania dopalaczy zwykle niezbędne jest przeprowadzenie detoksu, który ma za zadanie usunięcie z krwiobiegu wszelkich toksycznych substancji oraz przywrócenie organizmowi równowagi.

W jaki sposób można leczyć uzależnienie od dopalaczy?

Sposób, w jaki będzie przebiegać leczenie uzależnienia od dopalaczy, powinien zostać dostosowany do zażywanej substancji, okresu stosowania narkotyków, a także do stanu fizycznego oraz psychicznego pacjenta. W sytuacji, gdy mamy do czynienia z silnym uzależnieniem, wówczas mogą pojawić się zaburzenia psychiczne:

  • stany lękowe,
  • depresja,
  • urojenia i omamy,
  • nadmierne pobudzenie psychoruchowe.

Przy takich symptomach najlepsze efekty przynosi terapia połączona ze specjalistycznym odtruciem oraz farmakoterapią.

W przypadku lżejszych form nałogu dobrze sprawdza się ambulatoryjne leczenie uzależnienia od dopalaczy. Może być ono wykorzystywane także jako terapia wspierająca lub stanowiąca dopełnienie po stacjonarnym pobycie w ośrodku terapeutycznym.

W Polsce brakuje profesjonalnych programów stworzonych z myślą o leczeniu uzależnień od dopalaczy. Dlatego w powrocie do zdrowia u osób zmagających się z tego typu nałogami stosuje się różne modele terapeutyczne oraz techniki motywacyjne. Są to najczęściej:

  • indywidualna lub grupowa terapia uzależnień,
  • terapia z wykorzystaniem modelu Minnesota,
  • model społeczności terapeutycznej,
  • psychoterapia uzupełniona farmakoterapią.

Na czym polega terapia uzależnień od dopalaczy?

Tego typu terapia może przebiegać zarówno w formie spotkań grupowych, jak i indywidualnych. Podstawą jest zmotywowanie pacjenta do zmiany dotychczasowego stylu życia oraz uświadomienie mu zagrożeń, jakie niosą ze sobą dopalacze. Osoba uzależniona poznaje mechanizm uzależnienia, a także dowiaduje się, w jaki sposób oddziałują na organizm poszczególne substancje psychoaktywne. Następnie uczy się, jak łagodzić objawy towarzyszące zespołowi abstynencyjnemu oraz poznaje skuteczne sposoby, aby móc samodzielnie walczyć z głodem narkotykowym.

Leczenie uzależnień od dopalaczy może zostać uzupełnione odpowiednio dobranymi środkami farmakologicznymi. Zadaniem leków jest przede wszystkim wyeliminowanie uciążliwych stanów spowodowanych odstawieniem narkotyków takich jak drżenie rąk, zawroty i bóle głowy, nadmierna potliwość, stany lękowe czy zaburzenia snu.

Model Minnesota w leczeniu uzależnienia od dopalaczy

Jednym z podejść stosowanych w terapii osób uzależnionych od różnego rodzaju substancji psychoaktywnych, w tym od dopalaczy, jest podeście strukturalne – model Minnesota. Metoda ta została opracowana w Minnesocie, stąd też wzięła się jej nazwa. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku została „sprowadzona” do Polski i po kilku modyfikacjach, zaczęła być wykorzystywana do leczenia uzależnień, w tym między innymi od narkotyków i dopalaczy.

Podczas terapii z wykorzystaniem modelu Minnesota bardzo ważne jest, aby osoba uzależniona otrzymała wsparcie ze strony grupy i zrozumiała, że życie bez środków odurzających jest naprawdę możliwe. Założeniem terapeuty stosującego tego rodzaju metodę jest przede wszystkim umożliwienie pacjentowi samodzielnej identyfikacji objawów choroby, z uwzględnieniem, że jednym z symptomów wskazujących na uzależnienie jest zaprzeczanie problemowi. Celem terapii jest całkowita, trwająca dożywotnio abstynencja.

Co warto podkreślić, leczenie bazujące na podejściu strukturalnym i modelu Minnesota uwzględnia terapię, w której uczestniczy nie tylko sam pacjent, ale także osoby z jego najbliższego otoczenia (współmałżonek, dzieci, rodzice). Zgodnie z początkowymi ustaleniami twórców tej metody, terapia powinna być prowadzona w niedużych grupach, przez terapeutów, którzy doskonale są w stanie wczuć się w rolę chorego (np. w przeszłości sami sięgali po substancje odurzające).

Leczenie uzależnienia przy pomocy społeczności terapeutycznej

Podczas leczenia uzależnień od dopalaczy bardzo dobrze sprawdza się także terapia z wykorzystaniem modelu społeczności terapeutycznej. W tym podejściu osoby uzależnione koncentrują się na kontaktach z osobami znajdującymi się w podobnej sytuacji, a więc mającymi problem z uzależnieniem od środków psychoaktywnych. W ten sposób wspólnie wypracowują i wdrażają w życie nowe wzorce postępowania. Mogą skupiać się na różnych aspektach funkcjonowania, poszukując metod, które pozwolą im zwalczyć chęć zażywania dopalaczy. Z biegiem czasu dojdą do wniosku, że tego rodzaju substancje nie są im potrzebne, aby móc prowadzić satysfakcjonujące życie.

Model społeczności terapeutycznej pozwala zredukować chęć powrotu do nałogu do minimum. Po zakończeniu terapii osoby uzależnione mogą spotykać się w dotychczasowych grupach, aby dzielić się swoimi doświadczeniami, a także spostrzeżeniami dotyczącymi tego, jak zmieniło się ich życie po wyeliminowaniu dopalaczy.

Jakie są cele leczenia uzależnień od dopalaczy?

Zarówno sam pacjent, jak i osoby z jego otoczenia powinny mieć świadomość, że leczenie uzależnienia od dopalaczy nie polega wyłącznie na utrzymywaniu abstynencji. Podczas terapii osoby uzależnione poznają sposoby, które pozwalają im radzić sobie z pokusami zażycia narkotyku, a także uczą się nowych, zdrowych nawyków, które ułatwiają powrót do normalnego funkcjonowania. Podstawowym celem leczenia jest zatem zapoczątkowanie oraz utrzymanie zmian w kierunku zdrowienia

Scroll to Top