Uzależnienie od Narkotyków i Rola Asertywności w Zapobieganiu Inicjacji Narkotykowej
Narkomania to jedno z najpoważniejszych wyzwań współczesnego społeczeństwa. Uzależnienie od narkotyków niszczy życie jednostek i ich rodzin, a także wpływa na całe społeczności. Chociaż leczenie uzależnień jest możliwe, najskuteczniejszą strategią jest zapobieganie inicjacji narkotykowej. W tym kontekście kluczową rolę odgrywa asertywność – umiejętność wyrażania własnych potrzeb, uczuć i przekonań w sposób stanowczy, ale jednocześnie szanujący innych.
Narkomania to stan, w którym osoba traci kontrolę nad używaniem narkotyków, pomimo świadomości ich szkodliwych skutków. Uzależnienie może rozwijać się powoli, często zaczynając od okazjonalnego używania substancji psychoaktywnych, a kończąc na codziennym ich zażywaniu, które staje się centralnym punktem życia osoby uzależnionej. Narkotyki wpływają na funkcjonowanie mózgu, prowadząc do fizycznej i psychicznej zależności, co utrudnia zaprzestanie ich używania.
Inicjacja narkotykowa – jak się zaczyna?
Inicjacja narkotykowa często ma miejsce w młodym wieku, kiedy jednostki są najbardziej podatne na wpływy otoczenia. Przyczyny sięgnięcia po narkotyki mogą być różnorodne – od ciekawości, przez chęć przynależności do grupy rówieśniczej, aż po próbę radzenia sobie z problemami emocjonalnymi. Wiele osób zaczyna eksperymentować z narkotykami pod presją rówieśniczą, chcąc zaimponować innym lub uniknąć odrzucenia.
Rola asertywności w zapobieganiu inicjacji narkotykowej
Asertywność to umiejętność wyrażania własnych myśli, uczuć i potrzeb w sposób bezpośredni, uczciwy i odpowiedzialny, bez naruszania praw innych osób. W kontekście inicjacji narkotykowej asertywność może być kluczowym narzędziem, które pozwala jednostkom skutecznie opierać się presji rówieśniczej i unikać niebezpiecznych zachowań.
Asertywność sprzyja budowaniu zdrowych, opartych na szacunku relacji
Osoby asertywne są bardziej skłonne do otwartych i uczciwych rozmów z rówieśnikami, co może prowadzić do wzajemnego wsparcia w unikanie ryzykownych zachowań, takich jak zażywanie narkotyków.
Nathaniel Branden określa asertywność w ten sposób: „Asertywność oznacza szanowanie własnych pragnień, potrzeb, wartości i poszukiwanie właściwych form wyrażania ich w życiu codziennym”. Asertywność jest jedną z wielu ludzkich umiejętności, które mamy wbudowane w swoją psychikę, niektórzy w większym stopniu, inni w mniejszym. Powszechnie uważa się, że osoba asertywna to osoba pewna siebie, umiejąca twardo powiedzieć „NIE”, wyrażająca swoje poglądy, myśli, uczucia w sposób stanowczy, ale nie naruszający granicy innych.
Umiejętność odmawiania jest niezwykle istotną zdolnością w komunikacji międzyludzkiej, pozwala nam ona być sobą, pokazać innym, że nie jesteśmy osobami, którymi można manipulować i które można nakłonić do wszystkiego. Nad asertywnością trzeba jednak popracować. Chcesz wiedzieć jak? Oto 6 kroków poprawiających asertywność:
- Przeanalizuj swoje zachowanie w sytuacjach, w których nie byłeś asertywny (pomyśl o sytuacji, w której zdecydowanie zabrakło ci asertywności, przemyśl, co działo się wtedy w twojej głowie).
- Oceń, co hamuje twoją asertywność (przypomnij sobie sytuację, w której wykazałeś się asertywnością – co wtedy tobą kierowało, o czym myślałeś).
- Wypisz korzyści asertywnej postawy (zastanów się, jakie były pozytywne efekty twojego zachowania).
- Wyobraź sobie siebie jako osobę asertywną (zapytaj sam siebie, jak wygląda osoba asertywna, jak się zachowuje).
- Zmień obrazy (wyobraź sobie, jakby wyglądała sytuacja, w której nie byłeś asertywny, następnie pomyśl, jak by się potoczyła, gdybyś był asertywny).
- Patrz w przyszłość (pomyśl, w ilu sytuacjach w przyszłości przyda ci się asertywność).
Proste, prawda? W takim razie wprowadź te zasady w życie i bądź asertywny od zaraz!
W Prywatnym Ośrodku Leczenia Uzależnień i Współuzależnienia AGNUS w Poznaniu wspieramy naszych pacjentów w rozwijaniu umiejętności asertywnych, które są kluczowe w procesie zdrowienia i zapobieganiu nawrotom. Zapraszamy do kontaktu i podjęcia kroków w kierunku zdrowego, wolnego od uzależnień życia.